Oprac. dr n. med. Beata NOWAK

I. Takrolimus w terapii toczniowego zapalenia nerek

Przedstawiona analiza badań klinicznych wskazuje na potencjalną skuteczność takrolimusu w terapii toczniowego zapalenia nerek. Jednak konieczne są wieloośrodkowe randomizowane badania kliniczne z podwójnie ślepą próbą, które pozwolą na porównanie schematu zawierającego takrolimus ze standardowymi schematami terapii.

W analizie uwzględniono 1 badanie randomizowane, które wykazało, że takrolimus jest skuteczniejszy od placebo w terapii toczniowego zapalenia nerek; 2 badania typu case-control stwierdzające podobną skuteczność cyklofosfamidu i takrolimusu oraz 5 badań otwartych wykazujących, że takrolimus jest skuteczny i bezpieczny w indukcji i podtrzymaniu remisji u chorych z toczniowym zapaleniem nerek opornym na klasyczną terapię glikokortykosteroidami i lekami immunosupresyjnymi.

Lupus 2001; 20(6): 636-640

II. Niskie dawki rytuksymabu skuteczne w terapii małopłytkowości

Celem przedstawionego badania wstępnego była ocena skuteczności rytuksymabu w terapii ciężkiej opornej na leczenie małopłytkowości u chorych na toczeń rumieniowaty układowy (SLE). Do badania włączono 10 dorosłych chorych z ustalonym rozpoznaniem SLE i ciężką małopłytkowością (średnio 10,4 tys. płytek/ml) oporną na terapię glikokrtykosteroidami oraz cyklofosfamidem i innymi lekami immunosupresyjnymi. Przed włączeniem do badania zmniejszono dawkę cyklofosfamidu i odstawiono inne leki immunosupresyjne. Chorzy dostawali rytuksymab w dawce 100 mg/tydzień i.v. przez 4 tygodnie. Po 4 tygodniach całkowitą remisję (> 100 tys. płytek/ml) uzyskało 2 (20%) chorych, a liczba ta wzrosła do 60% po 12 tygodniach. Remisja utrzymywała się przez 24 tygodnie, a w 36. tygodniu zaobserwowano spadek ilości płytek.

Konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia przydatności rytuksymabu w terapii ciężkiej małopłytkowości u chorych na SLE.

Rheumatol Online First; doi: 10.1093/rheumatology/ker176

III. Belimumab

FDA zarejestrowało belimumab (przeciwciało monoklonalne anty-BLyS) w terapii tocznia rumieniowatego trzewnego. Lek podawany jest w 2-godzinnych wlewach dożylnych w odstępie 2 tygodni przez pierwszy miesiąc, a następnie raz w miesiącu. Dane uzyskane z dotychczasowych badań klinicznych nie wykazały wzrostu częstości infekcji u chorych otrzymujących belimumab.

Formulary; 1 April 2011

IV. ACPA w patogenezie RZS

ACPA (przeciwciała przeciwko cytrulinowanym peptydom) są autoprzeciwciałami wysoce swoistymi dla reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), które znalazły zastosowanie w diagnostyce zapalenia stawów oraz jako czynnik rokowniczy u chorych z ustalonym rozpoznaniem RZS. Scheurwegh i wsp. jako pierwsi wykazali, że przeciwciała ACPA w klasie IgE mogą odgrywać istotną rolę w patogenezie RZS.

PNAS 2010; 107 (6): 2586-2591

V. Nowotwory u chorych na ziarniniaka Wegenera leczonych etanerceptem

153 chorych z ustalonym rozpoznaniem ziarniniaka Wegenera, z których 50% otrzymywało etanercept, było obserwowanych przez 43 miesiące pod kątem oceny ryzyka rozwoju guzów litych. W trakcie badania stwierdzono 13 nowych guzów litych: 8 w grupie otrzymującej etanercept i 5 w grupie placebo. Wszystkie nowotwory rozwinęły się u chorych otrzymujących cyklofosfamid. Chociaż nie stwierdzono istotnego statystycznie wzrostu ryzyka rozwoju guzów litych u chorych otrzymujących etanercept, to wydaje się, że może on zwiększać ryzyko nowotworzenia u chorych otrzymujących inne leki potencjalnie karcynogenne.

Arthritis Rheum Online First; doi: 10.1002/art.3039

VI. PTH a utrata masy kostnej

Analiza obejmująca 195 osób w wieku podeszłym wykazała, że stężenie parathormonu (PTH) w większym stopniu niż stężenie 25(OH) witaminy D wpływa na tempo utraty masy kostnej.

Osteoporosis International Online First; doi: 10.1007/s00198-011-1659-1