Oprac. dr n. med. Beata NOWAK

I. USG w diagnostyce olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic

U 32 chorych z podejrzeniem zapalenia tętnicy skroniowej i 30 zdrowych ochotników wykonano obustronnie badanie USG Color Duplex tętnic skroniowych, poszukując objawów ultrasonograficznych mogących sugerować zapalenie tętnicy skroniowej, tj. objawu ciemnego „halo” wokół światła naczynia oraz zwężenia lub zamknięcia światła tętnicy skroniowej. Poza tym u wszystkich chorych wykonano biopsję tętnicy skroniowej. U chorych, u których stwierdzono ultrasonograficznie nieprawidłowy obraz tętnic skroniowych, wykonano kontrolne badania USG po 2, 4, 8 i 12 tygodniach od rozpoczęcia leczenia. Obecność objawu „halo” charakteryzuje się 81-procentową czułością i 88-procentową specyficznością. Natomiast obustronne występowanie objawu „halo” charakteryzuje się 37% czułością i 100% specyficznością. Obaw „halo” ustępował średnio po 21 dniach terapii. Na podstawie uzyskanych wyników autorzy uznali badanie USG Color Duplex za metodę diagnostyczną przydatną u chorych z podejrzeniem zapalenia tętnicy skroniowej, która pozwala ponadto wytypować grupę chorych, u których rozpoznanie zapalenia tętnicy skroniowej może być postawione bez badania histopatologicznego (chorzy z obustronnym objawem „halo”).

Clin Rheumatol Online First, doi: 10.1007/s10067-011-1808-0.

II. Tocylizumb w leczeniu choroby Behçeta

Hirano i wsp. przedstawili przypadek 47-letniej kobiety z ustalonym rozpoznaniem choroby Behçeta. W przeszłości w terapii chora otrzymywała kolchicynę, prednizon, cyklosporynę A oraz infliksymab. Jednak pomimo systematycznego przyjmowania leków choroba miała ciężki nawrotowy przebieg. Z powodu kolejnego nawrotu zdecydowano o podaniu pacjentce humanizowanego przeciwciała skierowanego przeciwko receptorowi dla interleukiny 6, tocylizumabu. Terapia tocylizumabem pozwoliła na uzyskanie istotnej poprawy klinicznej, w tym ustąpienia zmian ocznych i stopniowej poprawy widzenia. Przedstawiony przypadek pozwala przypuszczać, że tocylizumab może być skuteczną formą terapii chorych z oporną nawrotową postacią choroby Behçeta.

Modern Rheumatol Online First; doi: 10.1007/s10165-011-0497-5.

III. Miopatia współistniejąca ze sklerodermią jako objaw sarkoidozy

Ogane i wsp. przedstawili przypadek 65-letniego mężczyzny, u którego na podstawie obecności stwardnienia skóry, sklerodaktylii, objawu Raynauda i przeciwciał anty-Scl70 postawiono rozpoznanie twardziny układowej. 6 miesięcy po wystąpieniu pierwszych objawów chory został przyjęty do szpitala z powodu uczucia zmęczenia i postępującego osłabienia siły mięśniowej. Z uwagi na stwierdzone podwyższenie stężenia kinazy kreatyninowej i aldolazy w surowicy wysunięto podejrzenie zespołu nakładania twardzina układowa/zapalenie wielomięśniowe. W badaniu RM mięśni oraz scyntygrafii z galem nie stwierdzono istotnych odchyleń od normy. Badanie histopatologiczne pobranego wycinka skórno-mięśniowego wykazało obecność ziarniniaków z olbrzymimi komórkami wielojądrowymi, co w połączeniu z podwyższonym stężeniem osoczowym konwertazy angiotensyny i lizozymu pozwoliło na rozpoznanie miopatii sarkoidozowej. Biopsja nerki wykazała współistnienie sarkoidozy nerek. Po włączeniu do terapii prednizonu w dawce 40 mg dziennie uzyskano ustąpienie miopatii i zapalenia nerek.

Modern Rheumatol Online First; doi: 10.1007/s1016-011-0482-z.

IV. CP690550 hamuje syntezę SAA

CP69055 jest inhibitorem JAK hamującym indukowaną przez interleukinę 6 aktywację szlaku transdukcji sygnału JAK2/STAT3. Wcześniejsze badania wykazały, że może on znaleźć zastosowanie w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów. Obecnie Migita i wsp. donoszą, że CP609550 hamuje także indukowaną przez interleukinę 6 syntezę surowiczego amyloidu A, a – co za tym idzie – może w przyszłości znaleźć zastosowanie w terapii amyloidozy AA.

J Rheumatol Online First; doi: 10.3899/jrheum.101362.

V. Ciąża nie pogarsza przebiegu ZZSK

Analiza 35 ciąż u 19 chorych na zesztywniające zapalenie stawów (ZZSK) i 77 ciąż u 33 kobiet z grupy kontrolnej nie wykazała niekorzystnego wpływu ciąży na przebieg ZZSK. 51% chorych na ZZSK podawało w I trymestrze poprawę samopoczucia ze zmniejszeniem nasilenia bólu pleców i sztywności porannej. W III trymestrze istotne nasilenie bólu pleców podawały zarówno chore na ZZSK, jak i kobiety z grupy kontrolnej, co należy łączyć ze znacznym obciążeniem mechanicznym kręgosłupa związanym z ciążą. Po porodzie nasilenie dolegliwości związanych z ZZSK (bólu pleców i sztywności porannej) wracało do stanu sprzed ciąży.

J Rheumatol Online First; doi: 10.3899/jrheum.101362.

VI. Allogeniczny przeszczep szpiku – metoda leczenia RZS?

U 4 chorych z aktywnym opornym na leczenie reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) wykonano allogeniczny przeszczep szpiku. U 3 z 4 chorych w 1. i 6. miesiącu po przeszczepie stwierdzono zmniejszenie nasilenia dolegliwości bólowych, OB, CRP i DAS28. U 2 spośród tych 3 chorych stwierdzono umiarkowaną odpowiedź wg EULAR, jednak odpowiednio w 7. i 23. miesiącu po przeszczepie doszło u nich do ponownego zaostrzenia RZS. U pozostałych 2 chorych nie stwierdzono odpowiedzi na leczenie wg EULAR. Żaden z ocenianych chorych nie osiągnął remisji według EULAR.

Clin Rheumaol Online First; doi: 10.1007/s10067-011-1816-0.