Oprac. dr n. med. Beata NOWAK

I. 15-deoksyspergualina – nowy lek immunosupresyjny w terapii toczniowego zapalenia nerek?

Lorenz i wsp. przedstawili obiecujące wyniki badań I/II fazy wskazujące na możliwość zastosowania w przyszłości w terapii opornej postaci toczniowego zapalenia nerek 15-deoksyspergualiny, która dotychczas wykazała skuteczność w transplantologii w leczeniu opornego na glikokortykosteroidy odrzucenia przeszczepu nerki u chorych z ziarniniakiem Wegenera. Badaniem objęto 21 chorych z toczniowym zapaleniem nerek, spośród których u 11 uzyskano całkowitą lub częściową odpowiedź na leczenie. Terapia przyniosła istotny spadek proteinurii oraz wartości wskaźnika Selena-SLEDAI.

Arthritis Res Ther 2011; 13:R36.

II. Belimumab w terapii tocznia rumieniowatego trzewnego

Opublikowano wyniki badania III fazy oceniającego skuteczność i bezpieczeństwo belimumabu (przeciwciała monoklonalnego anty-BLys) w terapii aktywnego tocznia rumieniowatego trzewnego. Badaniem objęto 867 chorych z ustalonym rozpoznaniem tocznia rumieniowatego trzewnego, którzy zostali zrandomizowani do trzech grup: (A) otrzymujących belimumab w dawce 1 mg/kg m.c. (289 chorych), (B) otrzymujących belimumab w dawce 10 mg/kg m.c. (290 chorych) i (C) otrzymujących placebo (288 chorych). Wykazano, że w grupach chorych otrzymujących belimumab istotnie częściej stwierdza się zmniejszenie aktywności choroby wyrażające się spadkiem wskaźnika Selena-SLEDAI o co najmniej 4 po 52 tygodniach (53% i 58% v. 46%). Poza tym u chorych leczonych belimumabem rzadziej występowało zaostrzenie choroby. Terapia belimumabem była dobrze tolerowana.

The Lancet 2011; 377 (9767): 721-731.

III. Wyniki badania SPINE

Celem przedstawionego badania była ocena skuteczności etanerceptu w terapii chorych z zaawansowaną postacią zesztywniającego zapalenia stawów. Badaniem objęto 82 chorych (39 otrzymywało etanercept 50 mg tygodniowo, 43 – placebo) z ustalonym rozpoznaniem zesztywniającego zapalenia stawów (wg zmodyfikowanych kryteriów z Nowego Jorku), z aktywną (BASDAI co najmniej 40), ciężką (istnienie radiologicznie potwierdzonych mostów kostnych) postacią choroby oporną na niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Po 12 tygodniach terapii stwierdzono istotną poprawę w grupie otrzymującej etanercept wyrażającą się zmniejszeniem stanu zapalnego (spadek CRP), zmniejszeniem aktywności choroby (BASDAI) oraz poprawą funkcji oddechowej (FVC).

Ann Rheum Dis 2011; doi: 10.1136/ard2010.139261.

IV. Entezopatie w badaniu ultrasonograficznym

Badaniem objęto 60 chorych (600 lokalizacji przyczepów ścięgnistych w kończynach dolnych) z ustalonym rozpoznaniem spondyloartropatii seronegatywnych. W badaniu fizykalnym rozpoznano entezopatię w 56 (9,3%) lokalizacjach. Wśród pozostałych 544 (90,7%) klinicznie bezobjawowych (brak bólu i obrzęku w badaniu fizykalnym) lokalizacji w badaniu ultrasonograficznym (USG) co najmniej 1 cechę entezopatii stwierdzono w 331 (60,8%) lokalizacjach. Uzyskane wyniki wskazują na wysoką czułość badania USG w diagnostyce entezopatii u chorych na spondyloartropatie seronegatywne.

JCR 2011; 17: 18-22.

V. Powikłania urologiczne terapii cyklofosfamidem

Analizą objęto pochodzące z French Vasculitis Group dane 805 chorych (4230 pacjentolat obserwacji) z ustalonym rozpoznaniem martwiczego układowego zapalenia naczyń. W badanej grupie stwierdzono 22 przypadki krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego i 7 przypadków raka dróg moczowych. Analiza wykazała, że chorzy z martwiczym układowym zapaleniem naczyń są obarczeni pięciokrotnie wyższym ryzkiem raka dróg moczowych niż populacja ogólna. Głównymi czynnikami ryzyka wystąpienia analizowanych powikłań urologicznych (krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego lub raka układu moczowego) były: kumulacyjna dawka cyklofosfamidu, terapia doustna cyklofosfamidem w wywiadzie oraz rozpoznanie ziarniniaka Wegenera. Dodatkowymi czynnikami ryzyka wystąpienia raka dróg moczowych były: palenie tytoniu oraz krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego w wywiadzie.

Arthritis Rheum 2011; doi: 10.1002/art30296.