![]() | Prof. Piotr Wiland |
Inhibitory JAK spojrzenie w przyszłość farmakoterapii chorób reumatycznych |
![]() | Prof. dr hab. Ewa Kontny |
Patomechanizm zapalny w rzs z uwzględnieniem punktu uchwytu leków biologicznych i leków syntetycznych celowanych |
![]() | dr Patryk Woytala |
Autoimmunologiczna choroba ucha wewnętrznego |
Katedra i Zakład Farmakologii UM we Wrocławiu
Ultradźwięki są to drgania ośrodka zachodzące z częstotliwościami większymi niż 20KHz.
Drgania te są niesłyszalne dla ludzi, słyszą je jednak m.in. psy, nietoperze, delfiny. W medycynie w celach diagnostycznych wykorzystuje się najczęściej ultradźwięki o częstotliwościach od 2 do 20MHz.
Z uwagi na brak promieniowania jonizującego badanie ultrasonograficzne jest badaniem bezpiecznym, które może być wielokrotnie powtarzane u chorych bez ryzyka wystąpienia powikłań.
Badaniu USG można poddać praktycznie wszystkie stawy obwodowe. Ze względu na właściwości fal ultradźwiękowych, w badaniu USG można ocenić tylko powierzchnie kości, gdyż wysoki współczynnik tłumienia oraz wysoka impedancja akustyczna tkanki kostnej sprawiają, że daje ona silne echo i uniemożliwia ocenę struktur położonych głębiej.
Badanie ultrasonograficzne narządu ruchu umożliwia ocenę struktur stawowych (chrząstka stawowa, błona maziowa, kaletki i inne ruchome elementy stawu) oraz okołostawowych (więzadła, ścięgna, mięśnie, nerwy, naczynia krwionośne, tkanka tłuszczowa). Badanie USG pozwala na ocenę statyczną i dynamiczną badanych struktur.
Należy pamiętać, że pomimo szerokiego zakresu wskazań do wykonywania badań ultrasonograficznych układu ruchu, bezwzględnym przeciwwskazaniem to takiego badania jest obecność otwartych ran części miękkich, uszkodzeń kości, otwartych infekcji oraz oparzeń w polu badania. Przeciwwskazanie względne stanowi świeżo zamknięte złamanie, gdyż w takim przypadku wynik badania USG przeważnie nie pociąga za sobą konsekwencji terapeutycznych, a może narażać chorego na niepotrzebny ból.
Podstawowe wskazania do wykonania USG poszczególnych stawów obwodowych:
1. Staw ramienny
2. Staw łokciowy
3. Stawy ręki
4. Staw biodrowy
5. Staw kolanowy
6. Staw skokowy i stawy stopy
Badanie USG pozwala również na stwierdzenie obecności nadżerek kostnych, osteofitów, zwapnień w tkankach miękkich, a także innych nieprawidłowości w tkankach okołostawowych (w tym zmian pourazowych i rozrostowych). W tabeli 1. przedstawiono wybrane patologie stwierdzane badaniem USG w poszczególnych stawach obwodowych. Ponadto pod kontrolą USG można dokonywać punkcji diagnostycznych i terapeutycznych wybranych stawów.
Wybrane patologie stawów obwodowych stwierdzane w badaniu ultrasonograficznym | |
Staw | Wybrane patologie |
Staw ramienny |
- wysięk w kaletce podbarkowej i podnaramiennej może być następstwem zapalenia stawu ramiennego lub uszkodzenia pierścienia rotatorów
- charakterystyczny obraz w badaniu USG obserwujemy w przebiegu tzw. barku z Milwaukee
|
Staw łokciowy |
|
Stawy ręki |
|
Staw biodrowy |
|
Staw kolanowy |
- uszkodzenie ścięgna mięśnia czworogłowego uda - cechy entezopatii w przebiegu spondyloartropatii seronegatywnych
|
Staw skokowy i stawy stopy |
|
Stawy palców rąk |
|
Wszystkie stawy obwodowe |
|
Tab. 1.
Wykorzystywanie USG w praktyce reumatologicznej
1. Ocena tkanek miękkich
- biopsja zbiorników płynu pod kontrolą USG
- pogrubienie/obrzęk błony maziowej
- zapalenie kaletek stawowych
- tendosynovitis/tendinitis
2. Ocena chrząstki;
3. Wykrywanie nadżerek kostnych;
4. Monitorowania odpowiedzi na leczenie (z uwagi na bezpieczeństwo, badanie może być powtarzane wielokrotnie).
Badanie USG pozwala również na stwierdzenie obecności nadżerek kostnych, ostrerofitów, zwapnień w tkankach miękkich, a także innych nieprawidłowości w tkankach okołostawowych (w tym zmian pourazowych i rozrostowych). W tabeli 1. przedstawiono wybrane patologie stwierdzane badaniem USG w poszczególnych stawach obwodowych. Ponadto pod kontrolą USG można dokonywać punkcji diagnostycznych i terapeutycznych wybranych stawów.
„Przegląd Reumatologiczny” 2006, nr 2 (8), s. 2-3.
Nasz serwis internetowy używa plików Cookies do prawidłowego działania strony. Korzystanie z naszej strony internetowej bez zmiany ustawień dla plików Cookies oznacza, że będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Ustawienia te można zmieniać w przeglądarce internetowej. Więcej informacji udostępniamy w Polityce plików Cookies.